Stel, je bent recruiter en je krijgt een kandidaat op gesprek die zichzelf als volgt pitcht: ‘Hoi, ik ben jullie nieuwe raam. Klokkijken is niet echt mijn ding en waar je mij ’s nachts voor wakker kunt maken is: een lekker potje teamplayen.’

Zou je dan lachen, huilen of vloeken? Ik hoop het laatste. Want hoe hilarisch, idioot of out-of-the-box het ook mag lijken, het is een reactie die naadloos aansluit op een vacaturetekst zoals we die allemaal wel kennen. Met van die termen waar je nét niets mee kan. Ik heb het over vaagtaal, containerbegrippen, vagiteiten en al die andere veelvoorkomende dooddoeners.

Er is al heel wat geschreven over jeukwoorden in vacatureteksten en het ergste kantoorjargon. Los van hoe uitgehold en irritant dit soort woorden zijn, maken ze je tekst ook nog eens zo onduidelijk als maar kan. Met als gevolg dat geen enkele sollicitant zich meer in jouw profielomschrijving herkent. Hoe dat zit, laat ik zien aan de hand van 5 veelmisbruikte termen.

Be careful what you wish for!

Van sommige gewoonten is het lastig loskomen. Zeker als prestatie-, tijds- en andere druk een rol spelen. Dus wordt er bij het schrijven van een vacaturetekst vaak ‘snel even’ gebruik gemaakt van copy/paste, algemene beschrijvingen en overige non-info. Deels begrijpelijk, maar oprecht ook heel erg jammer.

Want hoe legitiem de reden ook, deze zou nooit een excuus mogen zijn voor het voorbijstreven van je doel: de juiste kandidaat aantrekken met een gerichte omschrijving waar echt aandacht aan is besteed. Met een vacaturetekst verkoop je namelijk jouw functie en je bedrijf. Als je dat te vaag of onduidelijk doet, krijg je minder (goede) respons; geen fijne gedachte!

Wat er zoal omgaat in het hoofd van een (ander) werkzoekende bij het doornemen van uitgekauwde en nietszeggende competenties, vaardigheden en skills in vage vacatureteksten? Ik illustreer het met 5 muzikale klassiekers. Want uiteindelijk wil je dat ook jouw vacatureteksten de lezers als muziek in de oren klinken!

 

‘Je bent…flexibel’

Van Halen – Jump
‘you’ve got to roll with the punches
to get to what’s real’

Bij deze competentie lijkt het of de mogelijkheden eindeloos zijn, en dat is ook zo. Maar niet vanuit het oogpunt van de kandidaat.
Die interpreteert jouw ‘flexibel’ als:

• structureel overwerken
  ‘deadlines van anderen gaan altijd voor’
• je planning continu moeten omgooien
  ‘verzoeken van anderen gaan altijd voor’
• overruled worden
  ‘de mening van anderen gaat altijd voor’

Kortom: de flexibiliteit die er verwacht wordt, houdt meestal in dat er heel wat andere dingen zomaar ineens geen optie meer zijn. Dat de rek er snel uit is, zeg maar. Zou jij als uitgelubberd elastiekje door het leven willen gaan?

 

‘Je hebt…geen 9-tot-5-mentaliteit’

Dolly Parton – Nine to Five
‘Working nine to five, what a way to make a living
 barely getting by, it’s all taking and no giving’

Het leuke aan deze non-skill (want het is dus de bedoeling dat je’m níet hebt) is dat-ie hele tegenstrijdige reacties oproept. Check het bij een willekeurig iemand met corporate-ervaring: ben jij meestal degene die het licht uitdoet als het allang 17.00 uur geweest is? Geen commentaar. Alle anderen zijn immers al weg (dûh!).
Maar wat gebeurt er als je een paar keer om 09.07 uur binnen komt zeilen? Dan is die 9-tot-5-mentaliteit ineens wél een musthave, want een entree na 09.00 uur, dat is bij veel bedrijven nog steeds wel een dingetje. Zo’n indruk wil je als organisatie niet maken, lijkt mij.
Ben je (maar dan echt!) op zoek naar een medewerker die dag in dag uit zonder klagen overwerkt en doorwerkt tijdens de lunchpauzes? Ga dan eens bij jezelf na: hoe matcht dit met het vitaliteitsbeleid?

 

‘Je bent…transparant’

Queen – The invisible man 
‘Incredible how you can
 see right through me’

Nog zo’n eigenschap die zich leent voor eindeloos veel interpretaties. Recruiters bedoelen: duidelijk, eerlijk, integer, helder, concreet, ‘makkelijk te lezen’, open. Waarover je dan precies openlijk kunt communiceren en wat dat oplevert, daar zijn recruiters dan zelf weer niet zo transparant over. Een kandidaat met scherpe blik kijkt dus wel uit: stel je voor dat iedereen dwars door je heen kijkt, alsof je een raam bent. Dat is alleen maar handig op een sporadisch ‘nu even niet!’-moment.
Kortom, als transparantie de norm is, dan kan vertroebeling toch geen excuus zijn?

 

‘Je hebt…een passie’

Rod Stewart – Passion
‘A lot of pretending, passion
 Everybody searching, passion’

Volgens de Van Dale is er sprake van passie als je iets doet vanuit hartstocht en/of als dat iets is waar je ook (om meerdere redenen) pijn van kan hebben. Wow, dan moet iets toch wel heel erg de moeite waard zijn, wil je erkennen dat je er een gepassioneerd beoefenaar van bent.
Hoe terecht is het dan als je in een vacaturetekst om passie vraagt?
Anders gezegd: een passie voor notuleren…serieus!? Een gepassioneerde teamplayer…die associatie met bijtende voetballers blijft hardnekkig.
De verhouding tussen de woorden ‘passie’ en ‘werkvloer’ is op zijn zachtst gezegd dus nogal complex.
Hoe het zit met mensen die verliefd worden op een collega? Daar komt vast passie bij kijken inderdaad. Maar dat is een ander verhaal…toch?

 

‘Je beschikt over…een hands-on-mentaliteit’

The Doors – Roadhouse Blues
‘Keep your eyes on the road,
your hands upon the wheel’

Hij was al twijfelachtig qua verwoording, maar sinds de #MeToo-discussie is losgebarsten staat deze (hand-)vaardigheid wat mij betreft definitief op de zwarte lijst. Wat nou, hands-on. Hands-off zul je bedoelen!
Deze competentie leent zich voor 1001+ beschrijvingen, zolang ze maar geen beelden oproepen van ongewenste handtastelijkheid, slappe handjes/hapjes en andere vagiteiten op hand-en-spangebied.
Zeg nou zelf: op een publieke hands-up zit toch niemand te wachten?

 

Blurred Lines

Het gevaar van vaagtaal in vacatures is dus dat werkzoekenden zich niet aangesproken voelen en dat je als bedrijf geen goede indruk maakt omdat je teksten niet onderscheidend zijn. Dus zullen we afspreken om voortaan wat concreter te zijn in onze vacatureteksten? Tot nu toe is het namelijk alleen Robin Thicke nog gelukt om succesvol te zijn met blurred lines.

(Klik op de links en de afbeeldingen voor inspirerende muziek!)

If you can’t hear what I’m trying to say
If you can’t read from the same page
Maybe I’m going deaf
Maybe I’m going blind
Maybe I’m out of my mind

I hate these blurred lines
I know you want it